دیوانی نوێی شیعره‌کانی سه‌ید کامیل ئیمامی (ئاوات)

نووسین و ئاماده‌کردنی:  ئه‌نوه‌ر سوڵتانی

پارچە شیعری ژمارە ٧٣

جەژنی ئێمە

 

 

 

وەک دەڵێن ئازاد بووە سەد شوکر کاک سەید مستەفا

بۆیە دنیا پڕ بووە ئەوڕۆ لە دڵخۆشی وسەفا

جەژنی ئێمە بوو بە دوو ئەو ساڵ بە لوتفی کردگار

با لە دڵ دەرکەین خەم و حەسرەت هەموو جەو ر جەفا

با وەخڕ بین شوکری یەزدانی مەزن بێنینە جێ

بوغز و کینە لابەرین و بێینە سەر سیدق و سەفا

هەر شەو و ڕۆژێک هەزار شوکری خودا هێشتا کەمە

چۆن بکەین ئێمە بە جارێک و بە سەد جار ئیکتیفا؟

          هەر لە ئێستاوە هەتا دەمرین بڵێین یاڕەب شوکور

          هەر ئەوە ئەو خاوەنی لوتف و عەتا، میهر و وەفا

                                 (قاقڵاوا، ١٣٦٤ ی هەتاوی)

 لاپەڕە ٦٠ ی چاپی جەعفەر، لە چاپی ئەنیسیدا نییە

 

______________________________________  

 

 

باوەکوو شیعرەکە لە ساڵی ١٣٦٤ (١٩٨٥ و ٨٦) دا گوتراوە و دیوانی چاپی ئەنیسی ساڵێک دوای ئەو بڵاو بۆتەوە، بەڵام نەمتوانی لەوێدا بیدۆزمەوە.

سەید مستەفا سەیادەت کوڕی سێهەمی نەمر حاجی بابە شێخ و ئامۆزای ئاواتە، کە بەختەوەرانە ئێستا لە ژیاندایە. سەید دوو کوڕی دیکەی حاجی بابە شێخ واتە سەید عەزیز و سەید قادر وەفاتیان کردووە.  شیعرەکە بەڕوونی سەید مستەفای ناوبردە کردووە و مەسەلەی ئازاد بوونەکەشی ڕاگەیاندووە. ڕوونکردنەوەی پەراوێزی لاپەڕەکە لە لایەن کاک جەعفەرەوە مەسەلەی ئەو گیران و زیندانی بوونە پشتڕاست دەکاتەوە. کاک جەعفەر نووسیویەتی: "بۆ ئازادبوونی حاجی سەید مستەفا سەیادەت، ئامۆزای ئاوات لە زیندان".

بەگوێرەی زانیارییەک کە لە بنەماڵەی بەڕێزی سەیادەتەوە پێم گەیشتووە، ئاغا سەید مستەفا لە ساڵی ١٣٦٤ یان ٦٥ دا لە لایەن ڕژێمی ئێرانەوە گیراوە و دوو یان سێ مانگێک لە زینداندا بووە. هۆکاری گیرانەکەی ئیعتیرافی [ڕاست یان چەوتی] کەسێک لە ئەندامانی حزبێکی سیاسی بووە، واتە گیرانەکە هۆکاری سیاسیی لەپشت بووە.[1]

یەک لەو شیعرە ساکارانەیە وا ئاوات بۆ کەس وکار و برا و ئامۆزاکانی خۆی هۆندۆتەوە. مامۆستا ئەنیسی کارێکی باشی کردووە بەوەی ئەو چەشنە شیعرانەی لای یەکتر داناون و دابەشکردنی دیوانەکەی لە سەر بنەمای ناوەرۆک بەڕێوە بردووە. بەڵام ئاغا سەید جەعفەر و هاوکارەکانی شیعرەکانی ئاواتیان بە گوێرەی ئەلف و بێی کۆتایی شیعرەکان (بەحری ئەلف وبێ)هێناوە و لە باری ناوەرۆکەوە تێکەڵاوی یەکتریان کردوون؛ لە ئەنجامدا ئەم شیعرە بۆتە دووهەم پارچەی چاپکراوی ناو دیوانی چاپی چەعفەر.

لە فەردی دووهەمدا ئاوات دەڵێ "جەژنی ئێمە بوو بە دوو ئەمساڵ" واتە ئازاد بوونی سەید مستەفا دەبێ لە سەروحەددی جەژنێکدا بووبێت کە ئێمە نازانین کامەیە. من بیرم زیاتر بۆ یەک لە جەژنە ئایینییەکان (ڕەمەزان، قوربان یان مەولوود) دەچێت تا نەورۆز.

شیعرەکە هەر لە فەردی یەکەمەوە بە "شوکر" ی خودا دەست پێدەکات بۆ ئەو ئازادییەی ئامۆزاکەی و لە فەردی دووهەم و سێهەمیشدا قسە لە لوتفی کردگار و شوکری یەزدانی مەزن دەکات، ئینجا هەردوو فەردی چوارەم و پێنجەم ئیتر جگە لە شوکر کردنی خودا بۆ ئەو ئازادییە هیچ بابەتێکی دیکەی تێدا نییە و هەر بە گشتی شیعرەکە سەرجەم، "شوکرانبژێری" و شوکرنامەیە.

وشە، یان تەعبیرێکی ئەستەمی تێدا نییە پێویست بکات باسی لێوە بکەین. پێناسەیەکی شیعری ناسراو بە 'ئیخوانیات' یش بەگشتی هەر ئەو ساکاری و تایبەتمەندبوون و زۆرجاریش کەم ناوەرۆکییەیە. 

 بەحری عەرووزیی شیعرەکە

رمل مثمن محذوف: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن

 


 

[1] .  ناوی حزبەکە و ئەو کەسەی وا ئیعتیرافی لەسەر کردووە، هەروەها زانیارییەکی دیکە لەمەڕ سەید مستەفا بە من ڕاگەیێنراوە بەڵام من بۆ پاراستنی لایەنی ئاسایشی کەسەکان ڕایانناگەیێنم. سپاسی زۆری ئەو برادەرە بەڕێزانە دەکەم کە ئەو زانیارییانەیان بە من و خوێنەرانی ئەم دێڕانە دا، دەنا مەسەلەکە هەر لە پڕوپێستدا دەمایەوە.

 

www.rojhalat.de / www.bokan.de