دیوانی نوێی شیعره‌کانی سه‌ید کامیل ئیمامی (ئاوات)

نووسین و ئاماده‌کردنی:  ئه‌نوه‌ر سوڵتانی

 شیعری ژمارە ١٣٦

بێشکەی شکاو
 

 

 

من فەقیرێکی ڕەش و ڕووت و لەدەرکان دەرکراو

تۆش خودایێکی کەریم و دەرکه ئاواڵەکراو

ڕووم له دەرکی تۆیه ئەی خاوەن کەڕەم، سا لوقمەیەک!
شەرمەسار و ڕووڕەش و زۆر مل‌کەچ و ئابڕووتکاو

هەرچی ئەعزامه لەبەریەک‌چوو، لە بەر دەرد و غەمم
دار و پەردووی لێک ‌ترازاوه وەکوو بێشکەی شکاو

سیپەلاک و جەرگ و دڵ، هێز و هەناوم لێ‌بڕا
قالبێکی چۆڵ‌وهۆڵ وەک ماڵی هیچ تێدانەماو

          تۆ عەجایب مای "ئیمامی"! بەو هەموو دەردانەوە،
          کێیه ئەمڕۆکه وەکوو تۆ بەندی جەرگ و دڵپساو؟

قاقڵاوا، 1355ی هەتاوی

 

(لاپەڕە ٧٩ ی چاپی ئەنیسی و ١٣٦ ی چاپی جەعفەر)

_____________________________________________

عینوانی شیعرەکە لە چاپی ئەنیسیدا 'خودایێکی کەریم'ە، هەردوو عینوانەکە لە دەقی شیعرەکە وەرگیراون. ئەنیسی لایەنی ئیمانداری و لەخوداترسییەکەی شاعیری وەرگرتووە و کردوویەتە عینوان، لەکاتێکدا جەعفەر حاڵەتی ڕۆحیی شاعیری گرتۆتە بەرچاو و ئەو سیفەتانەی وا شاعیر بە خۆی داون.

یەک لەو شیعرە زۆرانەیە وا ئاوات لەر پەسندی خودادا هۆندوویەتەوە و ئیمانداری و باوەڕە ئیسلامییەکەی دەگەیێنێت. کە دەڵێم ئیسلام، دیارە لە شیعرەکەدا ئاماژەیەکی تایبەت بە ئایینێک نابینرێت،  بەڵام ئەو ڕوانینە بە زاتی خودادا و بچووکی و ناچیزیی مرۆڤ لەبەرانبەر ئەودا، تایبەتمەندە بە ئیسلام وئایینی مووسایی. شاعیر خۆی بە فەقیرێکی ڕەش وڕووت و شەرمەسار و ڕووڕەشی دەرگانەی خودا دەوزانێت و داوای لوقمەیەک واتە بەزەییەک و لێبووردنێکی لێدەکات کە بۆ موسوڵمانێکی نەریتی بۆچوونێکی ئاساییە.

لە باری زمانی شیعری و زاراوە شیعرییەکانەوە، دیاردەیەکی سەرنجڕاکیش لە شیعرەکەدا هەیە. شاعیر هەندێک تەرکیبی دوور ودرێژی پێکهاتوو لە سی یان چوار وشەی دروست کردووە کە هەر هەموویان وەستایانە خوڵقێنراون و گرێ وگۆڵیان تێدا نییە هەربۆیەش تەنانەت لە خوێندنەوەی ئاسایی شیعرەکەدا هەستیان پێ ناکرێت مەگەر خوێنەر لێیان ورد بێتەوە:

"لەدەرکان دەرکراو"، "دەرکە ئاواڵەکراو"، "زۆر مل کەچ"، "ماڵی هیچ تێدا نەماو" و "بەندی جەرگ و دڵ پساو".

تەنانەت تەرکیبە دوانەکانیشی باوەکوو تازە نین، بەڵام جوانن:

ڕەش و ڕووت، ئابڕوو تکاو، دار وپەردوو، هێز وهەناو، چۆڵ وهۆڵ.

دار و پەردوو: پێکهاتەیی بینا، چوارچێوەکەی. هەنبانە بۆرینە بە "داروبەرد و هەڵاشی خانوە ڕووخاو" ی واتا کردۆتەوە.

 

بێشکە: لانکە

سیپەلاک: سی، جەرگی سپی، ڕیە.

هەناو: ناو، جەرگ و ناو، احشاء (هەنبانە بۆرینە)

قاڵب: ئیسکلێت، چوارچێوە و داروپەردووی لەشی بوونەوەری زیندوو.

تۆ عەجایب مای: جێگەی سەرسووڕمانە تۆ مایەوە و نەمردی!

بەحری عەرووزیی شیعرەکە:

رمل مثمن محذوف: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن

 

 

www.rojhalat.de / www.bokan.de